درس‌هایی از قرآن؛ حکمت در قرآن

 اين «وَ‌الله يَعِدُكُمْ» است. يكي هم «الشَّيْطانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ» است. شيطان مي‌گويد: نكن، دائم تو را از فقر و پيري مي‌ترساند. براي اينكه آدم بفهمد كدام الهام خدايي است يا غيرخدايي، حكمت مي‌خواهد. قرآن درباره حكمت بيش از 10بار دستور داده است.

2- برنامه‌ريزي براي اوقات شبانه‌روز:عبادات‌تان را تقسيم كنيد. امام رضا(ع) فرمود: در زندگي‌تان ساعتي را براي لذت حلال بگذاريد. اگر در كارهايت لذت حلال بود، به‌باقي كارهايت هم مي‌رسي اما اگر لذت را كنار گذاشتي، قفل مي‌شوي. يكي از كارهايي كه مردم اذيت مي‌شوند، قرآن سرگرفتن و وسط آن روضه خواندن است. روضه يا قبل باشد يا بعد.

3- فرزند، نعمت الهي است:حكمت چيست؟ برنامه‌هاي الهي حكمت است. براي غيرخدا كار نكن. «وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ خَشْيَهَ إِمْلاقٍ»؛ (اسراء/31): بچه‌هايتان را از ترس خرجي نكشيد. خدايي كه به تو روزي مي‌دهد، به زنت هم روزي مي‌دهد. اولاد كمتر، زندگي بهتر اسلامي نيست. قرآن درباره اولاد زياد مي‌گويد: كم بوديد، زيادتان كردم. پس پيداست جمعيت زياد نعمت است.

4- سقط جنين، ارمغان جاهليت مدرن:در قرآن داريم: «وَ لا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجاهِلِيَّهِ الْأُولي»؛ (احزاب/33): جاهليت اولي را پيش نكشيد. جاهليت اولي يعني حماقت‌هاي گذشته كه دختر را مي‌كشتند، در زمان ما سقط جنين مي‌كنند و دختر و پسر را مي‌كشند. ابزار تمدن بيشتر شده انسان بهتر نشده است. علم انسان را نجات نمي‌دهد، دين آدم را نجات مي‌دهد.

5- رسيدگي به يتيمان و سرپرستي اموال:«وَ لَا تَقْرَبُواْ مَالَ الْيَتِيمِ إِلَّا بِالَّتي هِي أَحْسَنُ حَتي يَبْلُغَ أَشُدَّهُ»؛ (اسراء/34): به مال يتيم نزديك نشويد. قرآن مي‌گويد مال يتيم مثل خوردن آتش است. خانه يتيم برو، احوالپرسي كن، چاي و شربت آورد، بخور. بعد هم دعوتش كن و از آنچه خوردي، بهتر و بيشتر به او بده. امام معصوم فرمود: كسي كه خمس و سهم امام ندهد، او هم مال يتيم خورده است.

6- انصاف و عدالت در برخورد با ديگران:«وَ أَوْفُواْ الْكَيْلَ إِذَا كلِْتُمْ وَ زِنُواْ بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِيمِ»؛ (اسراء/35): كم فروشي نكنيد. هر چه حق مردم است، كم نگذاريد. در دادوستد لقمه حرام نخوريد. حديث داريم هر كس مي‌خواهد دعايش مستجاب شود، لقمه‌اش را حلال كند.

7- تدبير انسان براي رزق و تقدير الهي:شب قدر يعني چه؟ يعني خدا مقدر مي‌كند اما ما هم سهم داريم. اگر عذرخواهي كرديم، توبه كرديم، دعا كرديم، مثل آدمي هستيم كه ليوان را صاف مي‌گيرد تا در آن شير بريزند. قلبي كه آلوده است و مشكل دارد، مثل ليوان كثيف است.